Güncel ve Genel Bilgi Desteği

Uluslararası tanımlamaya göre, sadece spor ve gezi amacı ile kullanılan, yelken veya makinayla veya hem yelken hem de makine ile yürütülen, her türlü deniz teknesine yat denir.

Yatlar ikiye ayrılır;

1.Yelkenli yatlar: Esas itibari ile yelkenle hareket etmekle birlikte günümüzde olimpik yarış sınıfları dışında, tonajlarına göre bir yardımcı makinayla donatılmışlardır.

Dıştan Takma Motorlar;
Dıştan takma motorlar, örneğin Yanmar marka bu dizel motor teknenin kıç aynasına güçlü bir mengene mekanizması ile bağlanır. Motor üstteki koruyucu bölmenin içinde bulunur. Motordan gelen güç, uzun bir şaftla aşağıya aktarılır ve pervaneyi döndürür. devamı »

DIŞ DONANIMI : Baş donanımı , Kıç Donanımı (Resimleri görmek için tıklayın)

Resimlerde adı geçen terimlerin anlamları be ne işe yaradıkları;

Istralya : Direk cundalarından başa ve kıça inen sabit donanım. (tel halat)
Zincirlik : Teknelerin baş altında zincirin yığıldığı yer.
Çarmıh (Çarmık) : Direk cundasından ve gurcata-direk bağlantı noktalarından, tekne bordalarına inen sabit donanım. devamı »

Baş: Teknenin ön kısmı.
Kıç: Teknenin arka kısmı.
Pruva : Bir teknenin baştan ileri ufuk yönündeki alan. devamı »

Tekne yapı elemanları terimlerini ve anlamları : Klasik ahşap bir teknenin yapı elamanları (Uskuna) : Boyuna kesit , Enine kesit

Resimlerde adı geçen terimlerin anlamları;

Ağaç Omurga : Bütün teknenin üzerine inşa edildiği baştan kıça uzanan, tekne iskeletinin altında ve ortasında yer alan temel yapı elamanı.
Baş Bodoslama : Omurganın baş tarafında , teknenin başını oluşturan boyuna yapı elamanı.
Borda: Tekneni su kesiminden yukarda kalan kısımları.
Borda ve Karina kaplaması: Teknenin dış yüzeyini örten ve kabuğu oluşturarak yüzmesini sağlayan parçalar.
Burma Tahtaları: Omurganın her iki tarafında baştan kıça uzanan ilk kaplama tahtaları.
Direk : Donanımın üzerine kurulduğu, armayı taşıyan ana yapı elamanı.Direk Güverte Takozu ireği güverte çıkışında destekleyen;direk,güverte bağlantısını sağlayan takoz.
Döşek: Postaların omurga bağlantılarını sağlayan ara parçalar.
Dümen Kovanı: Dümen milinin içinden geçtiği dikey boru.
Dümen Palası: Teknenin istenilen yönde gitmesini ve dönmesini sağlayan, kıç bodoslamaya takılan levha.
Dümen Topuğu: Dümen milinin omurga üzerinde oturduğu yuva.
Görder: Öksüz kemerelerin iç kenar bağlantılarını sağlayan boyuna yapı elemanı.
Güverte: Teknede baştan kıça uzanan platform.
Güverte kaplaması: Kemerelerin üzerine çakılan ve güverteyi oluşturan parçalar.
Iskaça: Direk tabanının omurga üzerine oturduğu yuva.
Kamara Farşları: Kamara taban platformu.
Karina: Teknenin su kesiminin altında kalan dış kısmı.
Kasara: Teknenin baş,orta veya kıç kısmında oluşan güverteden daha yukarda kalan yapılar.
Kasara Tavanı: Kasara üst platformu.
Kemere : Karşılıklı postaları birbirine bağlayan enine yapı elamanı.
Kıç Ayna: Teknenin kıç şeklini düzleştirmek için kıç bodoslamaya bağlanan enine yapı elemanı.
Kıç Bodoslama : Omurganın kıç tarafında , teknenin kıçını oluşturan boyuna yapı elamanı.
Kontra Omurga/Bodoslama: Omurganın veya bodoslamanın mukavemetini arttırmak için konan ve bodoslama boyunca uzanan ilave parça.
Kuşak: Postaların üzerine çakılan, baştan kıça uzanan ve teknenin boyuna direncini arttıran yapı elamanı.
Küpeşte: 1) Posta başlarını birbirine bağlayan ağaç veya çelik yapı elemanı. 2) Parampetin üst kenarını çevreleyen veya puntel başlarını birbirine bağlayan ahşap kuşak.
Omurga Saplamaları: Ağaç ve safra omurgayı birbirine bağlayan parçalar.
Öksüz Kemere: Kamara girişi,kasara, ambar ağzı gibi yapılar nedeniyle oluşan güverte bölünmelerine denk gelen kesilmiş, kısa kemereler.
Parampet: Yüklerin muhafazası ve insanların güvenliği için güverte üzerine dogru devam eden borda kaplamaları.
Posta (eğri): Omurgaya bağlanan, üstüne kaplamaların çakıldığı enine yapı elamanı
Praçol (Paraçol): Yapı elemanlarını birbirlerine bağlamakta kullanılan ve kullandıkları yerlere göre çeşitli şekillerde yapılan bağlantı parçaları.
Safra Omurga: Tekneye ek stabilite kazandırmak için omurga altına konan metal parça.
Sintine: Teknenin su altında kalan iç kısmı, iç tabanı.
Su Çekimi (Draft): Teknenin su kesiminden omurga veya salma en alt seviyesine kadar olan mesafe.
Su Hattı Boyu (LWL) : Su kesiminin baş ve kıç bodoslamalarla temas ettiği noktalar arasında kalan mesafe.
Su Kesimi: suyun bordayla temas ettiği hat.
Tam Boy (LOA): Baş ve kıç bodoslamaların en uç noktaları arasında kalan mesafe.
Tampon Kütüğü: Omurga ve bodoslama bağlantı parçaları.
Triz: İnce tahtalardan biçilmiş posta gibi görev yapan çıtalar.

Not: Terimler ve anlamları, ADEK ve Türk Loydu terminolojisine uygun kullanılmıştır.

Yazar: Deniz Giray (yelkenokulu.com)

Etiketler: ahşap tekneler, tekne deyimleri, tekne terimleri, tekne yapı malzemeleri, tekne yapıları devamı »

Yelkenin en genel tanımını, ”rüzgar enerjisini kullanarak kuvvet oluşturan ve bu kuvvetin etkisiyle bağlı bulunduğu nesnenin hareket etmesini sağlayan araç” olarak yapabiliriz.Nesnenin kelimesini kullanmamızın esas amacı yelkenin denizde,karada ve buzda fizik kurallarına göre özel olarak tasarlanmış araçlara takılabilmesidir. Dolasıyla yelkenleri genelde deniz, göl ve okyanuslarda seyir halinde görsekte rüzgarın esdiği sürece her şekilde ürettiği kuvvetten faydalanabiliriz. devamı »

Yelkenli yatları, kullanım seçeneğine bağlı olarak gezi ve yarış tipi diye iki ana kısma ayrırabiliriz.Ayrıca yatları, yelkenlerine ve gövdelerine bakarak ta bir grup içine alabilriz.

Tek direkliler , yelkenlerine göre;
Tek direkli yatlarda (sloop arma), eğer öndeki küçük yelken anadireği geçmiyorsa buna küçük tek direkli denir.Yine tek direkli yatlarda (sloop arma), öndeki küçük yelken anadireği geçiyorsa buna ana tek direkli denir.

Çift direkliler , yelkenlerine göre;
İngilizce’de ”Yawl” diye isimlendirilen bu tipte,çift anadirek bulunuyor ve yelkenli yatın arkasında oldukça küçük bir yelken daha var. İngilizce’de ”Ketch” diye isimlendirilen ve yine çift anadireği bulunan yatın, ”Yawl” ‘dan tek farkı, en arkadaki direğin ‘Yawl” ‘dan büyük olmasıdır.
Yatların gövdelerine göre;
Gövdelerine göre sınıflandırdığımızda,tek gövdeli yatlar ve çoklu gövdeli yatlar diye ayırırız. Yandaki şekilde tek gövdeli bir yat görülüyor. Tek gövdeli yatlar daha yavaş olmalarının yanında, sert hava koşullarında daha kararlıdırlar, dengelidirler.
Su hattında iki veya daha fazla gövdesi bulunan yatlara çoklu gövdeliler denir.2 gövdesi olanlara katamaran,3 gövdesi olanlara trimaran denir.Bu tür yelkenli yatlarda,her bir gövdenin alanı küçük oluğu için sürtünme daha az olur ve tek gövdeli yatlardan çok daha hızlıdırlar.

Yazar: Deniz Giray (yelkenokulu.com)

Etiketler: yelken çeşitleri, yelken modelleri, yelken türleri, yelkenci bağları, yelkencilik, yelkenli, yelkenliler devamı »

Yat yarışları, önceden belirlenmiş bazı özelliklerine göre (boy gibi) belli sınıflara ayrılmış yatların kendi aralarında yarışmasıdır. Yarışacak yelkenli yatlar aynı anda yarışa başlarlar ve hedefe en kısa sürede ulaşan yarışı kazanır.Ama bu durum her zaman geçerli değildir. devamı »

Denizde yelken, kürek veya motor kuvvet ile seyredilirken en önemli unsurlardan biri görüş mesafesidir. Kerteriz almada veya çatışmayı önlemek için görüş herşeyden önce gelir ve dikkatli olunmalıdır . Her ne kadar günümüzde seyir yardımcı aleti radarlar olsa da bazı sisli, yağmurlu durumlarda veya dar kanallarda yansımalar nedeniyle radarlar ”yalancı eko’lar” alınabilir. devamı »

Yelkenli tekneler donanımlarına göre sınıflandırılırlar. Bu sınıflama tek bir yelkenli tekneden, iki veya daha fazla yelkeni olan tekneye kadar uzanan bir yelpazedir. Modern yelkenli teknlerin çoğunda üçgen yelken şekline sahip Bermuda donanımı kullanılır. devamı »